Elaine N. Aron

Dit boek heeft als ondertitel: Hoe blijf je overeind als de
wereld je overweldigt.

Hoogsensitiviteit
Hoogsensitieve personen zijn mensen die hun zintuigen op scherp hebben staan. Ze vangen veel uit hun omgeving op waardoor ze snel overprikkeld raken. Dat maakt hun kwetsbaar, maar zij zijn ook in staat om dingen op te merken waar anderen onbewust aan voorbijgaan.

Hoogsensitieve personen begrijpen hun (ongevoelige) omgeving vaak niet en worden door hun omgeving ook niet altijd begrepen. Ze hebben, onterecht, het gevoel dat ze iets mankeren, omdat ze zich door de omgeving niet geaccepteerd voelen. Ze kunnen vaak goed presteren, maar niet als ze bekeken of beoordeeld worden.

Sociaal ongemak is bijna altijd te wijten aan overprikkeling, waardoor een hoogsensitief persoon sociaal gezien ‘onhandig’ doet. Omdat een hoogsensitief kind graag een ander plezier wil doen, kan het makkelijk voorkomen dat de eigen behoeften worden genegeerd, wat diepgaande negatieve gevolgen kan hebben. Veel hoogsensitieve personen zijn introvert en dit wordt door de buitenwereld ook al moeilijk begrepen.

Volgens de schrijfster worden hoogsensitieve personen – doordat ze sneller een situatie als gespannen ervaren – gemiddeld genomen sneller verliefd. Ook komen er heftiger verliefdheden voor; een dankbaar onderwerp van veel films.

Hoe men tegen hoogsensitiviteit aankijkt
Volgens onderzoek is hoogsensitiviteit een aangeboren eigenschap, die door de leefomstandigheden meer of minder kan worden afgezwakt of geactiveerd. Jung heeft indertijd al melding gemaakt van het aangeboren zijn van hogere sensitiviteit en dat krachtige indrukken bij sensitieve mensen diepe sporen nalaten.

In onze cultuur is er een voorkeur voor een stoere houding en dus is een hoogsensitieve eigenschap iets dat ‘genezen’ moet worden. Sensitiviteit wordt hier als iets zwaks, iets negatiefs beoordeeld, terwijl dit in de Chinese of Japanse cultuur juist als positief wordt gezien.

Hulp door herkennen en begrijpen
Het boek geeft voor hoogsensitieve personen de mogelijkheid zichzelf te herkennen en de ogen te openen. Hoogsensitief zijn heeft nadelen (je beleeft vaker diepe emoties en bent kwetsbaarder), maar zeker ook voordelen (je bent mogelijk spiritueler of het kan je bewustzijn verdiepen). Als hoogsensitieve persoon is het belangrijk zelfkennis te hebben en dat je je eigenwaarde vergroot en wonden uit het verleden heelt. Verder moet je een balans vinden tussen betrokken zijn bij de buitenwereld en je op tijd terugtrekken. Luister naar de noodsignalen die je lichaam afgeeft.

Ook voor mensen die een hoogsensitief persoon in hun familie of kennissenkring hebben, geeft het boek tips. Een hoogsensitief persoon heeft bijvoorbeeld meer rust nodig dan iemand anders; ze branden sneller op. De kans is groter dat een hoogsensitief kind depressiviteit en angst ontwikkelt omdat de druk groot is om het tot een normaal kind te kneden. Door het hebben van zorgen raken ze overprikkeld en trekken zij zich terug. Wees op je hoede voor het verborgen oordeel achter het woord ‘verlegen’.

Voor de ontwikkeling van het hoogsensitieve kind is het belangrijk dat er een veilige verbondenheid is met de verzorger. Voldoende rust en slaap zijn nodig om niet constant op een alarmniveau te hoeven leven, want dat maakt een hoogsensitief persoon ondraaglijk sensitief.

Tips
Veel hoogsensitieve mensen hebben moeite met het stellen van grenzen. Grenzen stellen vergt oefening. Als je goed naar je lichaam luistert, weet je dat je het niet gemakkelijk kunt verwennen, dat het veel liefde, slaap en een rustig tempo nodig heeft. Dan hoor je de vraag om bescherming, leer je naar je intuïtie te luisteren en weet je dat plotselinge verandering moeilijk is.

In dit boek staan veel tips zoals hoe je in een sociale situatie met overprikkeling en met het juist wél of juist niét nemen van medicatie om kunt gaan. De schrijfster geeft een aantal strategieën om overprikkeling tegen te gaan, zoals pauze nemen, water drinken, je ademhaling tot rust brengen, glimlachen, een veilige haven creëren.

Al in het voorwoord van het boek komt de vraag aan bod wanneer je hoogsensitief bent en kun je daar via een zelftest achter komen. Elk hoofdstuk sluit af met opdrachten, bijvoorbeeld om je verleden te herkaderen en je inzichten te vergroten.

Ook voor mensen die in hun kennissenkring of relaties hoogsensitieve personen hebben, is het boek een aanrader.

Tineke, mei 2010